Skip to main content
European Union flag

It-taxxa x'inhi?

Għalkemm it-taxxi jiġu f'forom differenti, huwa dejjem il-gvern li jiġbor dawn il-flus mill-individwi u min-negozji. Dawn il-flus imbagħad jintużaw biex jiffinanzjaw faċilitajiet jew servizzi speċifiċi bħal sptarijiet, skejjel, mużewijiet, libreriji, eċċ.

Għalfejn il-ħlas tat-taxxa huwa ħaġa tajba

  •  
  •  
  •  

Min jiddeċiedi r-rati tat-taxxa?

  •  
  •  
  •  

Liema taxxi nħallsu?

  •  
  •  
  •  
 

L-ammont ta' taxxi li tħallas huwa deċiż mill-politiċi eletti fil-pajjiż tiegħek, li jiltaqgħu fil-parlament. Il-fatt li rappreżentati tan-nies jiddeċiedu fuq kwistjonijiet ta' taxxi jagħti leġittimità lit-taxxa. Ir-rati tat-taxxa u arranġamenti oħra tat-taxxa (imsejħa "bażijiet għat-taxxa") jistgħu jiġu rieżaminati u mibdula mill-politiċi tiegħek.

Skopri min jiddeċiedi x'jiġi intaxxat f'pajjiżek.
Ara s-sit web tat-taxxa nazzjonali tiegħek.

 
 

It-tassazzjoni personali
Meta tibda taħdem u s-salarju tiegħek jilħaq ċertu livell, trid tħallas it-"taxxa fuq l-introjtu". L-ammont huwa bbażat fuq kemm taqla', u jvarja minn pajjiż għal ieħor.

Fil-Belġju, pereżempju, jekk taqla' bejn €20 600.01 u €37 750 fis-sena, ir-rata tat-taxxa fuq l-introjtu hija ta' 45 %. Fl-Awstrija, jekk taqla' bejn €25 001 u €60 000, ir-rata tat-taxxa fuq l-introjtu hija 43.2 %. Fl-Irlanda, jekk taqla' sa €33 800 fis-sena, ir-rata tat-taxxa fuq l-introjtu hija 20 %, filwaqt li hija 40 % jekk taqla' iktar minn €33 800.
 

It-taxxa fuq il-proprjetà
Meta xi ħadd ikollu sjieda jew jiret dar, appartament, bini jew art, qed jirtu proprjetà. F'kull pajjiż tal-UE, jekk inti sid ta' proprjetà, inti mitlub tħallas it-taxxa fuqha.

 

It-taxxa korporattiva
It-taxxa tal-kumpaniji — msemmija wkoll bħala taxxa korporattiva —għandha titħallas minn kumpaniji, klabbs, kooperattivi u assoċjazzjonijiet mhux korporattivi fuq il-profitt li jagħmlu. Ir-regoli huma stabbiliti minn awtoritajiet nazzjonali u ma humiex l-istess fil-pajjiżi kollha.

 

It-taxxa ambjentali
Din tindirizza t-tniġġis. Aktar ma jkollok tħallas taxxa meta tixtri jew tuża prodotti niġġiesa, inqas ikun hemm probabbiltà li dawn se tixtrihom jew tużahom. Għalhekk it-taxxa tiskoraġġixxi mġiba li tagħmel ħsara lill-ambjent. Fil-maġġoranza tad-drabi, din it-taxxa tiġi applikata fuq prodotti tal-enerġija, vetturi bil-mutur, tniġġis tal-arja u tal-ilma, eċċ.

 

Taxxa fuq il-Konsum, Taxxa fuq il-Valur Miżjud (VAT)
L-UE għandha regoli standard fuq il-VAT, iżda dawn ir-regoli jistgħu jiġu applikati b'mod differenti f'pajjiżi differenti. Normalment tħallas il-VAT fuq l-oġġetti u s-servizzi kollha.

 

Tħallas it-taxxa kull darba li tixtri xi ħaġa online jew meta tivvjaġġa
Normalment il-vjaġġaturi jistgħu jdaħħlu magħhom oġġetti sa ċertu valur jew ammont. Id-dazju huwa impost fuq kull ħaġa li taqbeż dan il-limitu.

Jekk qed tixtri oġġetti online minn pajjiż ieħor, jaf ikollok tħallas id-dazju doganali, skont minn fejn jintbagħtu l-oġġetti.

     Id-dazji doganali ma humiex imposti fuq oġġetti li jiġu mill-Unjoni Ewropea. Jekk tixtri prodott minn pajjiż barra mill-UE, effettivament issir importatur. Dan ifisser li trid tħallas id-dazju u d-dazju tas-sisa kif ukoll il-pagamenti tat-Taxxa fuq il-Valur Miżjud (VAT).



 

 

Huwa veru li kien hemm żmien meta ma konniex inħallsu taxxi. Imma dan kien fi żmien il-preistorja! Dak iż-żmien, l-individwi kellhom jipproteġu lill-familji tagħhom, imorru għall-kaċċa, jibnu djarhom u jagħmlu ħafna u ħafna aktar – u mingħajr l-ebda appoġġ.

Minn kaċċaturi-ġabbara għal residenti fil-bliet

Pass wara pass, il-persuni bdew jgħixu flimkien fil-villaġġi, u mbagħad fil-bliet. Huma stabbilew "kuntratt soċjali", li jipprevedi appoġġ komunitarju.

Dan l-appoġġ jinkludi l-bini tat-toroq, it-tagħlim għat-tfal, il-kura għall-morda – affarijiet li jagħmlulna ħajjitna aktar faċli. Sabiex jitħallsu dawn is-servizzi, kulħadd irid jikkontribwixxi, u dan jagħmluh billi jħallsu t-taxxa.

Li tħallas it-taxxa qisu bħal meta tmur vaganza mal-ħbieb

Ġieli mort vaganza mal-ħbieb?

Ġieli mort vaganza mal-ħbieb? Id-darba li jmiss li tagħmel dan, staqsi lil kulħadd ipoġġi ftit flus ġewwa karus u użaw dawn il-flus miġbura għal spejjeż komuni bħall-ikel. Dan huwa ħafna aktar faċli milli tipprova tikkalkula kemm għandu jagħti kulħadd wara kull ikla jew xirja ikel! Bl-istess mod, il-gvern tiegħek jiġbor il-flus biex jissimplifika l-ħajjiet taċ-ċittadini!

NGOs, fondazzjonijiet, donazzjonijiet għall-karità

F'xi pajjiżi, meta tagħti flus lil organizzazzjonijiet mhux governattivi (NGOs), fondazzjonijiet jew organizzazzjonijiet għall-karità – minn dawk li jiffinanzjaw ir-riċerka medika sa dawk li jagħmlu l-manutenzjoni fuq bini ta' patrimonju – tista' tikseb ħelsien mit-taxxa.

 

Il-Belġju u r-Rumanija huma fost il-pajjiżi fejn tista' ssemmi donazzjonijiet ta' karità fuq id-dikjarazzjoni tat-taxxa tiegħek fi tmiem is-sena. Xi ftit minn dak li tagħti jiġi rimborżat lilek (dment li tkun tajt donazzjoni lil karità rreġistrata).

 

What are tax evasion and tax fraud?

Ir-rwol tal-Unjoni Ewropea

Kemm il-ġbir tat-taxxi kif ukoll il-ġlieda kontra l-frodi u l-evażjoni tat-taxxa huma r-responsabbiltà tal-gvern nazzjonali tiegħek.

Ir-rwol tal-UE huwa li tissorvelja l-implimentazzjoni tal-politiki tat-taxxa li ġew deċiżi mill-gvern tiegħek. Fl-istess ħin, l-UE hija wkoll attiva f'oqsma bħall-ġustizzja fit-taxxa fost in-negozji, u l-VAT.

X'inhuma d-Drittijiet ta' Proprjetà Intellettwali u l-kontrafazzjoni?

Għin lil Tina tagħmel id-deċiżjoni t-tajba!
L-ewwel eżempju

Tina tixtieq tixtri l-album il-ġdid ta' Lady Lala.

X'parir ittiha?

  • Mur sal-ħanut u ixtri l-album;
  • Niżżlu minn pjattaforma għad-dawnlowdjar legali;
  • Mur fuq is-sit web bis-sens fejn il-mużika kollha hija b'xejn li qaltlek ħabibtek dwaru;
  • Tiddawnlowdjax l-album. Tina għandha tisimgħu minn fuq pjattaforma tal-istreaming legali.

Jekk wiġibt ‘1’, ‘2’ jew ‘4’, tista' tkun ċert/a li Lady Lala se tibbenefika mill-għażla ta' Tina.

Jekk irrispondejt ‘3’, x'aktarx li s-sit web għamel il-mużika ta' Lady Lala disponibbli mingħajr l-awtorizzazzjoni tagħha.

 
It-tieni eżempju

Tina tixtieq tixtri l-kuffja ta' "Lady Lala" l-ġdida u T-shirt.

X'parir ittiha?

  • Mur fuq is-sit web ta' "Lady Lala" u ixtri l-prodotti;
  • Ixtrihom minn posta tas-suq li qallek biha sieħbek David; il-prezz huwa straordinarjament baxx!;
  • Mur il-kunċert ta' Lady Lala xahrejn oħra u ixtri l-prodotti minn hemm.

Jekk irrispondejt ‘1’ jew ‘3’, tista' tkun ċert/a li Lady Lala se tibbenefika mill-għażla ta' Tina.

Jekk irrispondejt ‘2’, x'aktarx li t-T-shirt u l-kuffja rħisa mis-suq huma foloz.

Allura... fil-qosor, x'inhu prodott kontrafatt?

Prodott li jimita prodott ieħor oriġinali (pereżempju żarbun tal-isport) u mbagħad jinbiegħ bħala prodott kontrafatt. Dan ma jirrigwardax biss il-ħwejjeġ – il-mużika, is-software, il-mediċini, il-parts tal-karozzi u tal-ajruplani, il-ġugarelli, l-elettronika, eċċ. ukoll jistgħu jkunu foloz.

...u xi ngħidu għad-DPI?

Minħabba li Lady Lala tagħmel l-albums tagħha, il-mużika hija meqjusa "tagħha". Dan huwa dak li nsejħu "Drittijiet ta' Proprjetà Intellettwali".

Kif nista' nevita li nixtri prodotti foloz?

 
 
 

Ixtri bi prezz "raġonevoli". Meta prodott ikun irħis wisq, xi kultant iqarraq bik!;

Ixtri prodotti b'imballaġġ ta' kwalità;

Ixtri mill-post it-"tajjeb" (ħwienet jew siti web uffiċjali).

Fatti u ċifri minn madwar l-UE

  •  
  •  
  •  
  • Fl-2015, id-dħul mit-taxxa (inklużi l-kontribuzzjonijiet soċjali) fil-pajjiżi tal-UE kien ta' 40 % tal-Prodott Domestiku Gross, u ammonta għal madwar 89 % tad-dħul totali tal-gvern.
  • Fl-Ewropa l-proporzjon tad-dħul mit-taxxa għall-PDG fl-2015 kien l-ogħla fi Franza (47.9 % tal-PDG), fid-Danimarka (47.6 %) u fil-Belġju (47.5 %). L-inqas proporzjonijiet kienu fl-Irlanda (24.4 %), fir-Rumanija (28.0 %), fil-Bulgarija (29.0 %), fil-Litwanja (29.4 %), fil-Latvja (29.5 %) u fl-Iżvizzera (28.1 %).
  • Id-dħul mit-taxxa jvarja minn sena għal oħra. Ir-raġunijiet ewlenin huma bidliet fl-attività ekonomika (livelli ta' impjieg, bejgħ ta' oġġetti u servizzi, eċċ.) u fil-leġiżlazzjoni tat-taxxa (rati tat-taxxa, il-bażi għat-taxxa, limiti, eżenzjonijiet, eċċ.). Dan għandu konsegwenzi għall-baġit tal-infiq tal-gvern.