Skip to main content
TAXEDU

Τι είναι ο φόρος;

 
Αν και υπάρχουν διάφορα είδη φόρων, πάντα το κράτος συγκεντρώνει τα χρήματα από τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις. Με τα χρήματα των φόρων χρηματοδοτούνται εγκαταστάσεις ή υπηρεσίες, όπως νοσοκομεία, σχολεία, μουσεία, βιβλιοθήκες κτλ.

Γιατί είναι καλό να πληρώνουμε φόρο

  •  
  •  
  •  

Ποιος ορίζει τους φορολογικούς συντελεστές;

  •  
  •  
  •  

Τι είδη φόρων πληρώνουμε;

  •  
  •  
  •  
 

Το ποσό του φόρου που καλούμαστε να πληρώσουμε το αποφασίζουν οι εκλεγμένοι βουλευτές, γεγονός που προσδίδει στις φορολογικές αποφάσεις νομιμότητα. Τόσο οι φορολογικοί συντελεστές όσο και η φορολογητέα βάση αναθεωρούνται και μεταβάλλονται από τους πολιτικούς.

Επισκέψου την επίσημη ιστοσελίδα των φορολογικών αρχών στην χώρα σου και μάθε ποιος αποφασίζει την επιβολή των φόρων.

 
 
Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων
Όταν αρχίσεις να εργάζεσαι και ο μισθός σου φτάσει ένα συγκεκριμένο επίπεδο, καλείσαι να πληρώσεις "φόρο εισοδήματος". Το ποσό που θα πληρώσεις εξαρτάται από το εισόδημά σου και διαφέρει από χώρα σε χώρα.
Για παράδειγμα, στο Βέλγιο, αν το εισόδημά σου κυμαίνεται από 20.600,01€ έως 37.750€ τον χρόνο, ο συντελεστής φόρου εισοδήματος είναι 45%, ενώ στην Ιρλανδία ο συντελεστής φόρου εισοδήματος είναι 20% για εισόδημα έως 33.800€ και 40% για εισόδημα μεγαλύτερο αυτού του ποσού. Στην Ελλάδα, το 2017, ο φορολογικός συντελεστής ήταν 22% για εισοδήματα έως 20.000€ και 29% για εισοδήματα από 20.001€-30.000€.
 
Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων
Όταν κάποιος έχει στην κατοχή του ή έχει κληρονομήσει ένα σπίτι, διαμέρισμα, κτήριο ή γη, τότε θεωρείται κάτοχος ακίνητης περιουσίας και καλείται να πληρώσει φόρο.
 
Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων
Είναι ο φόρος που καλούνται να πληρώσουν οι εταιρείες, οι σύλλογοι, οι συνεταιρισμοί και τα σωματεία βάσει των κερδών τους. Ο συντελεστής φορολογίας αποφασίζεται από τις Αρχές και διαφέρει από χώρα σε χώρα.
 
Περιβαλλοντικός Φόρος ή Τέλος
Συνιστά μέσο καταπολέμησης της ρύπανσης. Όσο υψηλότερο φόρο καλείσαι να πληρώσεις όταν αγοράζεις ή χρησιμοποιείς προϊόντα επιβλαβή για το περιβάλλον, τόσο περισσότερο αποτρέπεσαι από την αγορά ή την χρήση τους. Συνήθως, εφαρμόζεται σε ενεργειακά προϊόντα, οχήματα, κτλ.
 
Φόρος Κατανάλωσης - Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει βασικούς κανόνες για τον ΦΠΑ, οι οποίοι όμως εφαρμόζονται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε χώρα. Συνήθως, επιβάλλεται ΦΠΑ σε όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες.
 
Πληρώνεις φόρο κάθε φορά που κάνεις μια διαδικτυακή αγορά ή ταξιδεύεις
Συνήθως οι ταξιδιώτες επιτρέπεται να μεταφέρουν αγαθά έως μια ορισμένη αξία ή ποσότητα. Σε οτιδήποτε υπερβαίνει αυτό το όριο επιβάλλεται δασμός.
Αν κάνεις αγορές προϊόντων από άλλες χώρες μέσω διαδικτύου, ίσως κληθείς να πληρώσεις δασμούς, ανάλογα με την χώρα αποστολής των προϊόντων αυτών.

     Όταν τα προϊόντα προέρχονται από κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν χρεώνονται δασμοί. Εάν, όμως, αγοράσεις ένα προϊόν από χώρα εκτός ΕΕ, καλείσαι να πληρώσεις πλέον του ΦΠΑ, δασμούς και ειδικό φόρο κατανάλωσης, αφού ουσιαστικά γίνεσαι εισαγωγέας.


 
 
 

Είναι αλήθεια πως υπήρχε μια εποχή που οι άνθρωποι δεν πλήρωναν φόρους. Μα αυτό συνέβαινε την εποχή των σπηλαίων! Εκείνα τα χρόνια, ο κάθε άνθρωπος έπρεπε να προστατεύει την οικογένειά του, να κυνηγά, να χτίζει το σπίτι του και να κάνει πολλά άλλα πράγματα, χωρίς άλλη υποστήριξη.

 

Από τους τροφοσυλλέκτες και τους κυνηγούς στους κατοίκους των πόλεων

Σταδιακά, οι άνθρωποι άρχισαν να συμβιώνουν στα χωριά και αργότερα στις πόλεις. Σύναψαν ένα είδος "κοινωνικού συμβολαίου", το οποίο προέβλεπε στήριξη από και προς την κοινότητα.

 

Αυτή η υποστήριξη περιλαμβάνει την κατασκευή των δρόμων, τη διδασκαλία των παιδιών, τη φροντίδα των αρρώστων- στοιχεία που κάνουν τη ζωή όλων πιο εύκολη. Όλοι οφείλουν να συνεισφέρουν για την κάλυψη αυτών των υπηρεσιών και το κάνουν μέσω της πληρωμής των φόρων.

Υπό μία έννοια, η πληρωμή των φόρων είναι σαν να πηγαίνουμε διακοπές με φίλους.

Έχεις ποτέ πάει ταξίδι με φίλους;

Έχεις ποτέ πάει ταξίδι με φίλους; Την επόμενη φορά που θα το κάνεις, πρότεινε να βάλετε όλοι χρήματα σε έναν κουμπαρά, τα οποία θα χρησιμοποιήσετε για κοινά έξοδα όπως φαγητό. Αυτό είναι πολύ πιο εύκολο από το να προσπαθείτε να υπολογίσετε πόσα χρωστά ο καθένας μετά από κάθε γεύμα! Με τον ίδιο τρόπο η κυβέρνηση συγκεντρώνει χρήματα για να κάνει τη ζωή των πολιτών απλούστερη!

ΜΚΟ, ιδρύματα, δωρεές σε φιλανθρωπικές οργανώσεις

Σε ορισμένες χώρες, όταν κάνεις δωρεές σε μη κυβερνητικούς οργανισμούς (ΜΚΟ), σε ιδρύματα ή σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, έχεις έκπτωση φόρου.

 

Αυτό συμβαίνει για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ελλάδα. Σε άλλες χώρες, όπως είναι το Βέλγιο και η Ρουμανία, μέρος του ποσού που έχει δοθεί ως δωρεά σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, επιστρέφεται στον φορολογούμενο στο τέλος του έτους.
What are tax evasion and tax fraud?

Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Τόσο η συλλογή των φόρων όσο και η καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής είναι ευθύνη των εθνικών κυβερνήσεων.

Ο ρόλος της ΕΕ είναι να επιβλέπει την υλοποίηση των φορολογικών πολιτικών που έχει αποφασίσει η κυβέρνηση της χώρας σου. Παράλληλα, η ΕΕ παίζει ενεργό ρόλο σε θέματα φορολογικού ενδιαφέροντος, όπως είναι ο ΦΠΑ και η φορολογική δικαιοσύνη ανάμεσα στις επιχειρήσεις.

Τι είναι τα Πνευματικά Δικαιώματα και η απομίμηση προϊόντων?

Βοήθησε τη Χριστίνα να πάρει τη σωστή απόφαση!
Πρώτο παράδειγμα

Η Χριστίνα θέλει να ακούσει το νέο άλμπουμ της Lady Lala.

Τι της προτείνεις να κάνει;

  • Να αγοράσει το άλμπουμ σε ένα κατάστημα;
  • Να το μεταφορτώσει (download) από μια νόμιμη διαδικτυακή πλατφόρμα λήψης μουσικής;
  • Να επισκεφτεί εκείνη την φοβερή ιστοσελίδα που της πρότεινε μια φίλη της, όπου μπορεί να βρει όλα τα τραγούδια δωρεάν;
  • Να μην "κατεβάσει" το άλμπουμ. Η Χριστίνα μπορεί να το ακούσει μέσω μιας νόμιμης πλατφόρμας μετάδοσης ροής (streaming).

Αν έχεις επιλέξει τις απαντήσεις ‘1’, ‘2’ ή ‘4’, μπορείς να είσαι σίγουρος/η ότι η Lady Lala θα επωφεληθεί από την επιλογή της Χριστίνας.

Αν επέλεξες την απάντηση ‘3’, τότε μάλλον η ιστοσελίδα διαθέτει τη μουσική της Lady Lala χωρίς την άδειά της.

 
Δεύτερο παράδειγμα

Η Χριστίνα θέλει να αγοράσει τα τελευταία ακουστικά "Lady Lala" και ένα μπλουζάκι.

Τι της προτείνεις να κάνει;

  • Να επισκεφτεί την επίσημη ιστοσελίδα της Lady Lala και να αγοράσει από εκεί τα προϊόντα που θέλει.
  • Να τα αγοράσει από έναν πλανόδιο πωλητή που της σύστησε ο φίλος της ο Γιώργος με φοβερά χαμηλές τιμές.
  • Να πάει στην συναυλία της Lady Lala σε δύο μήνες και να αγοράσει τα προϊόντα εκεί.

Αν έχεις επιλέξει τις απαντήσεις ‘1’ ή ‘3’, μπορείς να είσαι σίγουρος/η ότι η Lady Lala θα επωφεληθεί από την επιλογή της Χριστίνας.

Αν έχεις επιλέξει τις απαντήσεις ‘2’, τότε μάλλον τα ακουστικά και το μπλουζάκι είναι προϊόντα "μαϊμού".

Λοιπόν…. τι ακριβώς είναι τα προϊόντα απομίμησης; (προϊόντα-"μαϊμού")

Ως προϊόν απομίμησης ορίζεται το προϊόν που μιμείται ένα αυθεντικό προϊόν (πχ αθλητικά παπούτσια) και μετά διατίθεται προς πώληση σαν να είναι το αυθεντικό. Προϊόντα απομίμησης δεν έχουμε μόνο στα ρούχα: μουσική, λογισμικό, φάρμακα, ανταλλακτικά αυτοκινήτων, παιχνίδια, ηλεκτρονικά... όλα μπορούν να έχουν απομιμήσεις.

…και για τα πνευματικά δικαιώματα τι ισχύει?

Αφού η Lady Lala γράφει η ίδια τα τραγούδια της, θεωρούνται "δικά της". Έχει, λοιπόν, τα πνευματικά δικαιώματα των τραγουδιών της.

Τι πρέπει να κάνω για να μην αγοράζω προϊόντα απομίμησης?

 
 
 

Στοιχεία και αριθμοί για την ΕΕ

  •  
  •  
  •  
  • Το 2015 τα φορολογικά έσοδα (μεταξύ των οποίων και οι ασφαλιστικές εισφορές) στις χώρες της ΕΕ ήταν το 40% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) και το 89% των συνολικών κρατικών εσόδων.
  • Στην Ευρώπη ο λόγος των φορολογικών εσόδων του 2015 προς το ΑΕΠ ήταν υψηλότερος στη Γαλλία (47,9% του ΑΕΠ), στη Δανία (47,6%) και στο Βέλγιο (47,5%).Ο χαμηλότερος λόγος ήταν στην Ιρλανδία (24,4%), στη Ρουμανία (28,0%), στη Βουλγαρία (29,0%), στη Λιθουανία (29,4%), στη Λετονία (29,5%) και στην Ελβετία (28,1%). Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 39,6%.
  • Τα φορολογικά έσοδα διαφοροποιούνται από έτος σε έτος. Οι κύριες αιτίες είναι οι μεταβολές στην οικονομική δραστηριότητα (επίπεδα απασχόλησης, πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών, κτλ) και οι αλλαγές στη φορολογική νομοθεσία (φορολογικοί συντελεστές, φορολογητέα βάση, αφορολόγητο όριο, εξαιρέσεις, κ.α.). Αυτό έχει αντίκτυπο στις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού.