dlaczego powinienem interesować się podatkami?
Chcę się dowiedzieć
kto płaci za parki
i place zabaw
Wprowadzenie do podatków
dla najmłodszych obywateli Europy
w wieku od 9 do 12 lat
Poznaj Olivera.
Ma 11 lat i chce się dowiedzieć, kto płaci za parki, place zabaw, pracę nauczycieli, szpitale i nie tylko! Moja mama powiedziała mi, że park należy do wszystkich, bo jest opłacany z podatków. Co miała na myśli?
Czym są podatki?
Podatki to pieniądze pobierane przez rząd, a następnie przeznaczane na rzecz osób mieszkających w tym samym kraju np. na budowę dróg, którymi wszyscy jeździmy, budowę szkół, w których się uczymy, parków i miejsc, bez których nie możemy się obejść. Ilość pobieranych podatków zależy między innymi od tego, ile pieniędzy mają ludzie.
Te pieniądze pochodzą:
- - od osób, które pracują lub otrzymują pieniądze z innych źródeł – w postaci ‘podatku dochodowego’;
- - od osób, które są właścicielami nieruchomości – w postaci ‘podatku od nieruchomości’;
- - od przedsiębiorstw – w postaci ‘podatku od osób prawnych’;
- - od firm prowadzących działalność, która wpływa na środowisko – w postaci tzw. ‘podatku środowiskowego’;
- - z pieniędzy lub mienia pozostawionych po czyjejś śmierci – w postaci ‘podatku od spadku’;
- - od osób, które kupują produkty lub usługi – w postaci ‘podatku od wartości dodanej’ (VAT).
W jaki sposób podatki wpływają na moje życie?
Bez podatków byłoby znacznie mniej pieniędzy na opłacenie tego wszystkiego.
Kliknij aby zobaczyć, jaki jest wkład podatków.
muzeum
Pomyśl o tych wszystkich pięknych obrazach albo modelach dinozaurów. Jak myślisz, z czego muzeum je opłaca? Pomocne są na pewno środki z biletów wstępu. Ale to nie wystarczy! Pozostała część jest zazwyczaj opłacana z podatków.
szkole
Kiedy uczysz się w szkole, to korzystasz z materiałów przekazywanych przez nauczycieli i bawisz się na placach zabaw zbudowanych przez szkołę. To jest możliwe tylko dzięki podatkom.
autobusem
Transport publiczny, czyli autobusy, tramwaje, metro i pociągi także są opłacane z podatków.
ścieżce rowerowej
Pieniądze zebrane w formie podatków służą do zapłaty za pracę osób budujących ścieżki rowerowe – podobnie jak za nawierzchnię i farbę!
szpitala
Sposób finansowania działalności szpitali różni się w poszczególnych krajach. Niemniej począwszy od ich budowy, przez opłacanie pracy lekarzy i pielęgniarek, po kupowanie kosztownego sprzętu do prowadzenia badań i ratowania życia – pieniądze zebrane w formie podatków są niemal zawsze wykorzystywane.
Kto płaci podatki?
Podatki płacą osoby, które są w stanie wnieść swój wkład.
Na przykład osoby pracujące oddają rządowi część tego, co zarabiają.
Czy ja płacę podatki?
Czy zdarzyło ci się kupować ostatnio jakieś gry, słodycze albo gazety? Płacisz wówczas podatek!
„Podatek od wartości dodanej” jest dodawany do ceny większości produktów i usług. Możesz sprawdzić wysokość podatku na paragonie, który otrzymujesz w momencie zapłaty.
Co się stanie, jeżeli nie będę płacić podatków?
Niektóre osoby starają się unikać płacenia należnych podatków. Nazywamy to 'oszustwem' i/lub 'unikaniem'.
Wyobraź sobie, że każda osoba z twojej klasy zostałaby poproszona o przekazanie szkole jednej ze swoich ulubionych gier, aby wszystkie dzieci mogły w nią grać. Jeżeli ty przekażesz swoją grę, ale inni uczniowie z twojej klasy tego nie zrobią, co pomyślisz?
Kiedy każdy płaci podatki, każdy odnosi korzyści.
Czy życie bez podatków byłoby lepsze?
Brak podatków oznaczałby niższy poziom bezpieczeństwa i kultury, mniej dróg, szpitali, szkół, muzeów, bibliotek publicznych i autobusów, mniej czystej wody itd.
Kiedy osoby lub przedsiębiorstwa celowo starają się ukryć swoje pieniądze, aby uniknąć płacenia podatku – takie działania nazywamy oszustwem podatkowym.
Kiedy osoba lub przedsiębiorca oszukują, żeby zapłacić mniej - takie zachowanie nazywane jest unikaniem opodatkowania. Łączne straty z tego tytułu szacowane są w UE na jeden bilion euro rocznie! (Za te pieniądze można byłoby kupić 40.000.000 samochodów).
Rola Unii Europejskiej
Unia Europejska składa się z 27 krajów członkowskich. Każdy kraj ma odmienną historię, geografię i kulturę – i każdy ma swój własny system podatkowy.
Mimo, iż to twój kraj pobiera podatki i walczy z oszustwami podatkowymi i unikaniem opodatkowania, UE pomaga w tym ułatwiając krajom współpracę i wymianę informacji.
Fałszywe znaki towarowe
(podrabianie)
Oliver chce kupić nową parę butów... odpowiada mu zwłaszcza marka „Pike”.
Pomóż Oliverowi podjąć dobrą decyzję, gdzie powinien kupić buty.
Wybrać się do sklepu marki „Pike”. Para butów, które chciałby kupić kosztuje 55 EUR!
Jego przyjaciółka Zora podpowiada mu, że zna stoisko na rynku, gdzie może kupić niemal identyczną parę butów za 25 EUR!
Co powinien zrobić Oliver?
- Kupić buty w sklepie marki „Pike”?
- Posłuchać przyjaciółki i kupić buty na stoisku na rynku, o którym wspominała Zora?
Co powinien zrobić Oliver?
- Jeżeli kupi buty na nieznanym stoisku na rynku, ze względu na wyjątkowo niską cenę, nie będzie mieć pewności, czy to faktycznie buty marki „Pike”. I nie będzie mieć pewności, że te buty zapewnią jego stopom ciepło i ochronę przed wilgocią, jak prawdziwe buty marki „Pike”.
Co powinien zrobić Oliver?
- Jeśli kupi buty w sklepie marki „Pike”, to na pewno będzie mieć taką parę butów, o jakiej marzył. Będą mu długo służyć, a jego stopy będą utrzymywane w cieple i z dala od wilgoci.
Niektóre osoby tworzą własne obuwie, po czym wszywają logo ulubionej marki Olivera. Postępują tak bez uzyskania pozwolenia firmy „Pike”. To jest fałszerstwo.
Tego typu przedsiębiorstwa, stosujące fałszywe znaki towarowe zazwyczaj nie płacą podatków. Oliver powinien także wiedzieć, że podrobione produkty mogą czasami się rozpaść przy próbie skorzystania z nich – to może być nawet niebezpieczne.
Chcę dowiedzieć się więcej na temat podatków!
Zapytaj rodziców, jakie płacą podatki i co na ich temat myślą. Wskaż rodzaje działalności albo miejsca opłacane z podatków.
Jaka organizacja w twoim kraju zajmuje się zbieraniem podatków?
Sprawdź w Internecie. Spójrz na przykłady nietypowych podatków z różnych krajów, które obwiązywały kiedyś i obecnie!
