Γιατί πρέπει να ενδιαφερθώ
για τους φόρους;
Θέλω να μάθω
ποιος πληρώνει για τα πάρκα
και τις παιδικές χαρέςΜια εισαγωγή στους φόρους για τους νεότερους πολίτες της Ευρώπης,
9 έως 12 ετών
Γνωρίστε τον Αχιλλέα.
Είναι 11 ετών και θέλει να μάθει ποιος πληρώνει για τα πάρκα, τις παιδικές χαρές, τους δασκάλους, τα νοσοκομεία - και πολλά άλλα! Η μαμά μου είπε ότι το πάρκο ανήκει σε όλους, επειδή δημιουργήθηκε με τα χρήματα των φόρων. Τι εννοεί;
Τι είναι ο φόρος;
Φόρος είναι το σύνολο των χρημάτων που συγκεντρώνει το κράτος και στη συνέχεια τα αναδιανέμει στους κατοίκους της ίδιας πόλης ή χώρας ή τα διαθέτει για να κατασκευάσει δρόμους, σχολεία, πάρκα και άλλα μέρη που είναι απαραίτητα στη ζωή μας. Το ποσό των φόρων που συγκεντρώνεται εξαρτάται από το πόσα χρήματα έχουν οι άνθρωποι.
Αυτά τα χρήματα προέρχονται από:
- άτομα που εργάζονται ή έχουν εισόδημα από άλλη πηγή – αυτό ονομάζεται «φόρος εισοδήματος»∙
- άτομα που έχουν ακίνητα στην κατοχή τους – αυτό ονομάζεται "φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων"∙
- επιχειρήσεις – αυτό ονομάζεται "φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων"∙
- σε δραστηριότητες που έχουν αντίκτυπο στο περιβάλλον – επιβάλλεται "περιβαλλοντικό τέλος" ή επιβάλλονται πρόστιμα, όταν ξεπερνούν τα όρια των ρύπων;
- στα χρήματα ή τα υπάρχοντα που κληρονομείς από κάποιον που απεβίωσε – επιβάλλεται "φόρος κληρονομιάς";
- άτομα που αγοράζουν προϊόντα ή υπηρεσίες – αυτό ονομάζεται "Φόρος Προστιθέμενης Αξίας" (ΦΠΑ).
Πώς επηρεάζουν οι φόροι τη ζωή μου;
Χωρίς τους φόρους, θα υπήρχαν πολύ λιγότερα χρήματα για όλα αυτά.
Κάνε κλικ στις παραπάνω δραστηριότητες για να δεις πώς συμβάλλουν οι φόροι
.
μουσείο
Σκέψου όλους αυτούς τους ωραίους πίνακες ζωγραφικής ή τα μοντέλα δεινοσαύρων. Πώς φαντάζεσαι ότι πληρώνει το μουσείο για αυτά; Το εισιτήριο επισκέπτη στην είσοδο σίγουρα βοηθά, αλλά δεν είναι αρκετό. Το υπόλοιπο ποσό συνήθως καλύπτεται μέσω των φόρων.
σχολείο
Όταν πηγαίνεις στο σχολείο, χρησιμοποιείς τα βιβλία που σου δίνει το κράτος και στο διάλειμμα παίζεις στο προαύλιο του σχολείου. Και τα δύο υπάρχουν χάρη στους φόρους.
λεωφορείο
Οι δημόσιες συγκοινωνίες –όπως λεωφορεία, τραμ, μετρό και τρένα– επίσης χρηματοδοτούνται από τους φόρους.
ποδηλατόδρομος
Όσοι φτιάχνουν ποδηλατοδρόμους πληρώνονται με χρήματα που έχουν συλλεχθεί ως φόρος –έτσι πληρώνεται και το ειδικό υλικό και η μπογιά που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή τους!
νοσοκομείο
Τα νοσοκομεία χρηματοδοτούνται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε χώρα. Αλλά από την κατασκευή τους μέχρι τις αμοιβές των γιατρών και του νοσηλευτικού προσωπικού και την αγορά ακριβού εξοπλισμού ιατρικής έρευνας και φροντίδας, σχεδόν πάντα χρησιμοποιούνται χρήματα που έχουν συλλεχθεί από τους φόρους.
Ποιος πληρώνει φόρους;
Γενικά, φόρο πληρώνουν όσοι μπορούν να συνεισφέρουν.
Για παράδειγμα, όσοι εργάζονται δίνουν μέρος του εισοδήματός τους στο κράτος.
Εγώ πληρώνω φόρο; Έχεις αγοράσει πρόσφατα παιχνίδια, γλυκά ή κάποιο περιοδικό; Έχεις πληρώσει φόρο!
Ο "Φόρος Προστιθέμενης Αξίας" (γνωστός ως ΦΠΑ) προστίθεται στην τιμή των περισσότερων προϊόντων και υπηρεσιών που αγοράζουμε. Μπορείς να δεις το ποσό του ΦΠΑ στην απόδειξη που παίρνεις κάθε φορά που αγοράζεις κάτι.
Τι θα συμβεί αν δεν πληρώσω φόρο;
Ορισμένοι προσπαθούν να μην πληρώσουν τον φόρο που τους αναλογεί. Αυτό ονομάζεται "απάτη" ή/και "φοροδιαφυγή".
Φαντάσου ότι ζητείται από όλα τα παιδιά της τάξης σου να δώσουν ένα από τα αγαπημένα τους παιχνίδια στο σχολείο, ώστε όλα τα παιδιά να μπορούν να παίζουν με όλα. Αν εσύ έδινες ένα παιχνίδι σου, αλλά κανένας άλλος στην τάξη σου δεν έδινε, πώς θα ένιωθες;
Όταν όλοι πληρώνουμε φόρο, όλοι κερδίζουμε.
Θα ήθελες μια ζωή χωρίς φόρους;
Αν δεν υπήρχαν φόροι, θα είχαμε μειωμένη ασφάλεια και λιγότερα πολιτισμικά αγαθά, θα είχαμε λιγότερους δρόμους, νοσοκομεία, σχολεία, μουσεία, δημόσιες βιβλιοθήκες και λεωφορεία, λιγότερο καθαρό νερό, κ.ο.κ.
Φορολογική απάτη έχουμε όταν άτομα ή/και επιχειρήσεις επιχειρούν σκόπιμα να αποκρύψουν το πραγματικό τους εισόδημα για να πληρώσουν λιγότερο φόρο.
Τα άτομα που εξαπατούν το κράτος για να πληρώσουν λιγότερο φόρο, φοροδιαφεύγουν.
Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει 27 κράτη-μέλη. Καθένα από αυτά έχει διαφορετική ιστορία, γεωγραφία και πολιτισμό - και καθένα από αυτά έχει το δικό του φορολογικό σύστημα.
Αν και το κάθε κράτος είναι υπεύθυνο για την συλλογή των φόρων και την αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης, ωστόσο η ΕΕ βοηθά από την πλευρά της όλα τα κράτη, διευκολύνοντας τις συνεργασίες και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών.
Παραποίηση μάρκας - Μάρκα "μαϊμού"
(απομίμηση προϊόντων)
Ο Αχιλλέας θέλει να αγοράσει καινούργια παπούτσια... η αγαπημένη του μάρκα είναι η "Pike".
Πού θα αγοράσει τα παπούτσια που θέλει; Βοήθησε τον Αχιλλέα να πάρει την σωστή απόφαση.
Πηγαίνει στο κατάστημα της "Pike" και τα παπούτσια που θέλει να αγοράσει κοστίζουν 55 ευρώ!
Η φίλη του η Ζωή ξέρει έναν πλανόδιο πωλητή ο οποίος πουλάει τα ίδια σχεδόν παπούτσια με 25 ευρώ!
Τι πρέπει να κάνει ο Αχιλλέας;
-Να αγοράσει τα παπούτσια στο κατάστημα της "Pike";
- Να ακούσει τη φίλη του και να αγοράσει τα παπούτσια από τον πλανόδιο πωλητή;
Τι πρέπει να κάνει ο Αχιλλέας;
-Αν αγοράσει τα παπούτσια από έναν άγνωστο πωλητή, δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι θα αποκτήσει τα αυθεντικά "Pike", αφού η τιμή είναι εξαιρετικά χαμηλή. Είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό! Και δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι τα πόδια του θα είναι ζεστά και στεγνά, όπως με τα γνήσια "Pike".
Τι πρέπει να κάνει ο Αχιλλέας;
-Αν αγοράσει τα παπούτσια από το κατάστημα της "Pike", ο Αχιλλέας θα έχει τα παπούτσια που πάντα ονειρευόταν και μπορεί να είναι σίγουρος ότι θα αντέξουν για πολύ καιρό και θα κρατούν τα πόδια του ζεστά και στεγνά.
Κάποιοι κατασκευάζουν τα δικά τους παπούτσια και τους προσθέτουν την ετικέτα της αγαπημένης μάρκας του Αχιλλέα. Το κάνουν χωρίς την άδεια της εταιρείας Pike… Αυτό ονομάζεται "παραποίηση μάρκας".
Συνήθως, οι εταιρείες που παραποιούν μάρκες δεν πληρώνουν φόρο. Κάτι άλλο που πρέπει να μάθει ο Αχιλλέας είναι ότι αυτά τα πλαστά προϊόντα κάποιες φορές διαλύονται όταν πας να τα χρησιμοποιήσεις, ενώ μπορεί να γίνουν επικίνδυνα.
Θέλω να μάθω περισσότερα για τους φόρους!
Ρώτησε τους γονείς σου για τα είδη φόρων που πληρώνουν. Βρες δραστηριότητες ή μέρη που γίνονται με τα χρήματα των φόρων.
Ποιος εισπράττει τους φόρους στη χώρα σου;
Ψάξε στο διαδίκτυο και βρες την απάντηση. Δες κάποιους ασυνήθιστους φόρους που υπήρχαν στο παρελθόν ή ισχύουν σήμερα σε διάφορες χώρες!
