Skip to main content
TAXEDU

It-taxxa, x'inhi?

 

It-taxxa hija l-flus li jinġabru mill-gvern li mbagħad jerġgħu jingħataw lin-nies li jgħixu fl-istess belt jew pajjiż, jew biex jinbnew it-toroq, l-iskejjel, il-parks u postijiet li ma noqogħdux mingħajrhom. L-ammont li jinġabar jiddependi minn kemm għandhom flus in-nies.

Kif jaffettwawli ħajti t-taxxi?

Mingħajr it-taxxa, ikun hemm ferm inqas flus biex jitħallsu dawn l-affarijiet.
 

 

 

 

Ikklikkja fuq l-attivitajiet t'hawn fuq biex tara kif ikkontribwew it-taxxi.
mużew

Aħseb dwar dawk il-pitturi sbieħ jew dawk il-mudelli tad-dinosawri kollha. Kif taħseb li l-mużew iħallas għalihom? Hemm tariffa għad-dħul, dik tgħin. Imma dik mhijiex biżżejjed! Il-bqija normalment jitħallas mit-taxxi.

skola

Meta tmur l-iskola, tuża materjal ipprovdut mill-għalliema u tilgħab fil-btieħi mibnija mill-iskola. It-tnejn huma possibbli minħabba t-taxxa.

tal-linja

It-trasport pubbliku bħal tal-linja, it-tramm, il-metro u l-ferroviji wkoll jitħallas bil-flus mit-taxxa.

korsija għaċ-ċiklisti

Il-persuni li jibnu l-korsiji għaċ-ċiklisti jitħallsu bil-flus miġbura bħala taxxi – l-istess japplika għat-tarmak u ż-żebgħa użata biex dawn isiru!

sptar

Kif jiġu mħallsa l-isptarijiet ivarja minn pajjiż għal ieħor. Iżda mill-bini tagħhom sal-ħlas tat-tobba u l-infermiera u x-xiri ta' tagħmir li jiswa l-flus għar-riċerka u t-trattament biex jiġu salvati l-ħajjiet – kważi dejjem jintużaw il-flus miġbura mit-taxxi.

Min iħallas it-taxxa?
B'mod ġenerali, it-taxxa titħallas minn persuni li jistgħu jagħtu l-kontribut tagħhom.
Pereżempju, persuni li jaħdmu jagħtu ftit minn dak li jaqilgħu lill-gvern.
In-Negozji jħallsu t-taxxa?
"Il-furnar, il-biċċier, il-bidwi lokali u s-sid tal-ħanut tal-ħelu tiegħek KOLLHA jħallsu t-taxxi!"
Il-ġenituri tiegħi jħallsu t-taxxi?
Iva, dawn iħallsu t-taxxi. L-ammont ta' flus li jħallsu jiddependi mill-ammont li jaqilgħu.
Jien inħallas taxxi?
Xtrajt xi logħob, ħelu jew rivisti dan l-aħħar? Mela ħallast it-taxxa!
It-"Taxxa fuq il-Valur Miżjud" hija miżjuda mal-prezz tal-biċċa l-kbira tal-prodotti u servizzi. L-ammont ta' taxxa tarah fuq l-irċevuta li jagħtuk meta tħallas.

X'jiġri jekk ma nħallasx it-taxxa?

 

Xi persuni jippruvaw ma jħallsux it-taxxa li għandhom jagħtu. Dan jissejjaħ ‘frodi’ u/jew ‘evażjoni’.

Immaġina kieku kull persuna fil-klassi tiegħek tintalab tieħu waħda mil-logħbiet favoriti tagħha l-iskola, biex it-tfal kollha jilagħbu biha. Jekk inti tagħti waħda mil-logħbiet tiegħek, iżda tfal oħra fil-klassi tiegħek ma jagħtu xejn, kieku x'taħseb?

Meta kulħadd iħallas it-taxxa, kulħadd jibbenefika.

Tixtieq ħajja mingħajr taxxa?

 
Li ma jkunx hemm taxxa jkun ifisser inqas sigurtà u kultura, inqas toroq, sptarijiet, skejjel, mużewijiet, libreriji pubbliċi u karozzi tal-linja, u inqas ilma nadif, eċċ.

Ir-rwol tal-Unjoni Ewropea

L-UE għandha 27 pajjiż membru. Kull wieħed għandu storja, ġeografija u kultura differenti – u kull wieħed għandu l-arranġamenti tat-taxxa tiegħu.

Għalkemm huwa pajjiżek li jiġbor it-taxxa u jindirizza l-frodi tat-taxxa u l-evażjoni tat-taxxa, l-UE tgħin biex tagħmilha aktar faċli ħalli l-pajjiżi jikkooperaw u jiskambjaw informazzjoni.

 

Ditti foloz

(kontrafazzjoni)
 
 

Oliver jixtieq jixtri żarbun ġdid... togħġbu b'mod partikolari d-ditta "Pike".
Għin lil Oliver jagħmel id-deċiżjoni t-tajba dwar fejn għandu jixtri ż-żarbun tiegħu.

Huwa jmur fil-ħanut tal-"Pike", iż-żarbun li jixtieq jixtri jiswa €55!
Ħabibtu, Zora, tgħidlu li taf dwar posta tas-suq fejn jista' jixtri żarbun li jidher kważi identiku għal €25!
X'għandu jagħmel Oliver?!
-Jixtri ż-żarbun mill-ħanut tal-"Pike"?
-Jisma' minn ħabibtu u jixtri ż-żarbun mingħand il-posta tas-suq li qaltlu biha Zora?
X'għandu jagħmel Oliver?!
-Jekk jixtri ż-żarbun minn posta tas-suq mhux magħrufa, Oliver mhux ċert li se jkollu żarbun "Pike" awtentiku, minħabba li l-prezz huwa estremament baxx. Ħaġa li ma titwemminx! U lanqas ma jista' jkun ċert li ż-żarbun se jżommlu saqajh sħan u xotti bħaż-żraben awtentiċi tal-"Pike".
X'għandu jagħmel Oliver?!
-Jekk jixtri ż-żarbun mill-ħanut tal-"Pike", żgur li Oliver se jkollu ż-żarbun li ilu joħlom bih, u jaf li se jservi għal ħafna żmien u li se jżommlu saqajh sħan u xotti.

Nixtieq insir naf aktar dwar it-taxxa!

Staqsi lill-ġenituri tiegħek dwar liema taxxi jħallsu u dwar x'jaħsbu dwarhom. Identifika attivitajiet jew postijiet li ġew imħallsa bis-saħħa tat-taxxa.
Liem organizzazzjoni tiġbor il-flus mit-taxxa f'pajjiżek?
Fittex fuq l-internet biex tiskopri.
Fittex xi taxxi mhux tas-soltu tal-imgħoddi u tal-preżent minn pajjiżi differenti!